Η γιαλαντζι υπερδύναμη
Στις 11/12/2020 η Σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε να επιβάλλει κυρώσεις σε πρόσωπα και νομικές οντότητες της Τουρκίας που εμπλέκονται στις έρευνες για αέριο και πετρέλαιο στην Ανατολική Μεσόγειο. Με αυτόν τον τρόπο μετέθεσε (για ακόμα μια φορά) σοβαρότερες κυρώσεις για το μέλλον. Προεξέχουσας της Γερμανίας η οποία έχει αναλάβει την κατασκευή υποβρυχίων type 214 για την Τουρκία αλλά και της Ισπανίας λόγω της κατασκευής του ελικοπτεροφόρου Anadolu, για ακόμα μια φορά δεν πάρθηκαν σοβαρές αποφάσεις για την Τουρκία κάτι που φυσικά αποτελεί μια διπλωματική ήττα της Ελλάδας.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο Donald Trump (ναι, ο ίδιος που έχει εξαιρετικές σχέσεις με τον Ερντογαν) θα αναγκαστεί να υπογράψει ένα πακέτο μέτρων που προτάθηκε απο τον υπουργό εξωτερικών Michael Pompeo. Η ψήφιση του αμυντικού προϋπολογισμού των Η.Π.Α. από την γερουσία, περιλαμβάνει και τον περίφημο νόμο CAATSA ο οποίος επιτρέπει την επιβολή κυρώσεων σε κράτη που έχουν αγοράσει ρωσικά οπλικά συστήματα επηρεάζοντας έτσι άμεσα και την Τουρκία.
Είναι γεγονός ότι και οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. θέλουν την Τουρκία στο “μαντρί”. Υπάρχουν όμως δύο σοβαρές διαφορές ως προς την προσέγγιση τους:
Παρά το γεγονός ότι η Τουρκία ήταν εταίρος στο πρόγραμμα των f-35 έχοντας αναλάβει την κατασκευή υποσυστημάτων του πιο σύγχρονου αεροσκάφους του δυτικού οπλοστασίου άλλα και έχοντας παραγγείλει 120 μονάδες ουσιαστικά έχει αποβληθεί από το πρόγραμμα και οι παραγγελίες της έχουν απαγορευτεί μετά την αγορά του αντιαεροπορικού συστήματος s-400 από τη Ρωσία, τουλάχιστον μέχρι να επιλυθεί το σχετικό ζήτημα. Οι ΗΠΑ έτσι στέλνουν ένα μήνυμα όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και στους συμμάχους της ανα την υφήλιο ότι θα πρέπει να το σκεφτούν πολύ σοβαρά πριν αγοράσουν ρωσικό στρατιωτικό εξοπλισμό.
Αντίθετα, συγκεκριμμένες χώρες της Ευρώπης και κατ’ επέκταση η Ε.Ε., αγνοόντας τη μεγάλη εικόνα, δρώντας με στόχο να εξασφαλίσουν τα αμυντικά συμβόλαια που έχουν με την Τουρκία και υπό το βάρος φοβικών συνδρόμων που τις διακατέχουν δεν είναι πρόθυμες να λάβουν δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον της Ευρώπης με συνέπεια η Ε.Ε. να εμφανίζεται πλήρως αναξιόπιστη αν όχι εντελώς απούσα από το διεθνές γίγνεσθαι τουλάχιστον όσον αφορά τον γεωστρατηγικό τομέα.
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι στο αμερικανικό κράτος υπάρχει ο λεγόμενος έλεγχος των εξουσιών. Η λειτουργία του κράτους είναι έτσι δομημένη ώστε οι εκάστοτε πολιτικές και δη η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ να μην καθορίζονται μόνο από την προεδρία αλλά και από άλλους θεσμούς όπως π.χ. η γερουσία. Αντίθετα, η Ε.Ε. 50 χρόνια μετά την ίδρυση της αποτελεί έναν αργοκίνητο γραφειοκρατικό οργανισμό οι αποφάσεις του οποίου συνήθως ξεπερνιούνται απο τις εκάστοτε εξελίξεις.
Ας μην έχουμε αυταπάτες. Αυτή τη χρονική περίοδο, αν υπάρχει μία παγκόσμια δύναμη που μπορεί να επιβάλλει τη θέληση της και να έχει μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό είναι οι Η.Π.Α.. Η ελληνική πολιτική σκηνή οφείλει να το λάβει (και) αυτό υπόψη της κατά την επιλογή των νέων αμυντικών συστημάτων με τα οποία πρόκειται να ενισχυθεί τα επόμενα έτη.
